22 Şubat 2009 Pazar

Hayal kurmak bedava.....

İnsanlarda olduğu gibi arılarda da bazı özellikler genlerle yeni doğan canlılara aktarılır. Arılar konusunda bu özelliklerden bol toplama yeteneği, kışa güçlü nüfusla girme özelliği ve uysallık gibi özelliklerin genlerle bir sonraki nesile geçtiği bu konuda ciddi çalışmaları olan bilim adamlarınca söylenmekte ve bizde okumaktayız. Bizler bilim adamı olmadığımız sadece arıcı olduğumuz için bu okuduklarımızı arılarımızda da varmı, oluyormu diye gözlemleriz. Sonrada oturur benim aşağıda yapacağım gibi ahkam keseriz. Bazende gözlemlerimize dayanarak itiraz da ederiz zira bilimsel verilerle gözlemlerimiz bazen aynı çıkmaz. Şimdi bir olayın, sonucun bilimsel veri niteliği taşıması için ölçülebilen, gözlenebilen olması ve arka arkaya yapılan en az belli sayıdaki denemelerde hep aynı yada birbirine çok yakın sonucların çıkması gereklidir. Peki neden bilim adamları tarafından yapılan denemelerde hep aynı sonucun cıktığı verilerde biz nasıl farklı sonuçlar elde ederiz arılığımızda. Buradaki temel problem bizim arılığımızda sağladığımız bazı şartların eksik yada farklı olmasıdır.
Şimdi yukardaki hususları belirttikten sonra ben oturdum bir hayal kurdum ve size de aktarıyorum. Ha unutmadan belirteyim hayal kurmak bu kış günlerinde ve kriz ortamında bedava olması nedeniyle iyi oluyor.
Tam hayal ettiğimiz özelliklere sahip; bol bal toplayan, kışa 10 çıta arıyla giren ve uysal bir kolonimiz olduğunu düşünelim.Bu kolonimizin işçileri bol bal toplama özelliğini AA homozigot veya Aa heterozigot (dominant) genlere borclu dıyelım. Kışa güçlü nufusla girmesini aynı şekilde BB homozigot yada Bb heterozigot dominant genlere borçlu vede uysallığını CC homozigot yada Cc heterozigot dominant genlere borçlu diyelim.
Biz bu koloniden arılığımızda doğal ortamda eşleşme olacak şekilde ana üretirsek yeni ananın yumurtalarından oluşacak kolonilerin özellikleri farklı farklı olacaktır ve bunuda tesadüfen eşleştiği erkeklere borçlu olacaktır. Örneğin yumurtalardan çıkan analar yukardaki özellikler yönünden aa (bal toplama yeteneği düşük) veya bb (kışa az nufusla giriyor) veya cc (saldırgan) homozigot bir erkekle çiftleşirse vede anamız heterozigotsa çıkacak olan işçilerin bir bölümü homozigot aa veya bb veya cc olacaktır vede bu istenmeyen bir durumdur. Tabi başka olasılıklarda söz konusudur ama konuyu dallandırmayalım diye en istemeyeceğimiz olasılğı aldım buraya.

Ama biz en yukardaki kolonimizin bir bölümünün yalancı anaya dönüşmesini sağlarsak burada ortaya çıkan erkekler bire bir işçi arıların özelliklerine sahip olacaktır. Bu erkeklerle aynı özellikteki bir başka koloninin işçilerinden ürettiğimiz anaları suni tohumlama yöntemiyle eşleştirirsek ortaya çıkan bu ananın oluşturduğu yeni koloni bire bir en baştaki iki koloninin işçi arılarının özelliklerini taşıyacaktır. Bu işlemi bir bölümünden yalancı ana yolu ile erkek ürettiğimiz ilk baştaki koloniden ürettiğimiz anaaları kullanarakda yapabiliriz ama burada kardeşlerin eşleşmesi olacağı ve bunun sonucundada kromozom anomalileri olarak adlandırılan sakat arıların doğması gibi istenmeyen durumlar ortaya çıkacağı için böyle olumlu özellikleri taşıyan iki farklı koloni kullanılması en doğrusudur. Bu işlem için gerçek izole bir bölge bulunabilirse daha iyi olur. Yani bu izole bölgede eşleşmeye hazır çıkmış analar ve yalancıdan ürettiğimiz erkekler olmalı başka erkek arılar olmamalıdır.

Şimdi ben burada bioloji, zooloji, insan genetiği derslerini temel tıp eğitimi süresince bir yıllık bir süre zarfında okumuş biri olarak hayal kurdum. Benim bu konulardaki eğitimim mesleki eğitimime temel teşkil etmesi amacıyla planlanmış bir eğitimdir. Niye hayal kurdum diyorum çünkü bu iş bu kadar basit olsaydı zooloji konusunda dört yıl boyunca okunan bir fakülte ve zooteknik yüksek lisans bölümleri felan olmazdı. Benim mesleğimde de 10 yıllık ihtisas eğitimleri olmazdı. Bu nedenle ben bunları mesleğim olması nedeniyle iyi bildiğim tıpda örneğin kanser denilen hastalıklar için bırakın söylemeyi hayalini bile kuramıyorum. Keşke bu genlerle ilgili konular o kadar karmaşık bir konu olmasaydıda bende kanserin nedeni ve tedavisini bulsaydım NOBEL TIP ÖDÜLÜ nü alır dünya çapında kahraman olurdum.
Peki diyeceksinizki canınmı sıkıldı da bunları yazdın yok tabiki bu sene bir arıcının yapabileceği düzeyde de olsa arılarımı ıslah etmek değilde düzene sokmak desem daha doğru olacak ona uğraşacağım.

8 yorum:

Mehmet Gündoğdu dedi ki...

sayın doktorum sanırsam pice yatmış koloninin erkekleri kısır olur dölleme yapamazlar

ALİ ŞEKERLİ dedi ki...

Abi durdun durdun eski külleri eşeledin yine.
Ben bazı yabancı arıcıların kolonileri bilerek anaarısız bırakarak büyük ve kaliteli erkekler ürettiğini okumuştum bir yerlerde.
Bu konuyu dle getirdiğimde de tepki görmüştüm.
Olmaz öyle şey dediler.
Bende niye olmaz diye sorduğumda da cevap alamadım.
Hadi bakalım ayıkla pirincin taşını şimdi.
Açıkla bakalım kısır mı değil mi?

Unknown dedi ki...

öncelikle doktoruma konuyu açtığı için çok teşakkür ederim ve sahte ana arılardan çıkan erkek arıların döl verdiklerini yani ana arıları dollediklerini arılığımda bizzat yaşayıp gördüm 2007 yılının ocak ayında tesadüfen kovanların birinde huzursuzluğu hissedince kontrol ettim ve arının anasız olduğunu vede kapanmak üzere olan bir kaç ana memesinin olduğuna şahir oldum şubat ayında çıktılar bu ana adayları ve yanımdakı arıcının 6 cıvarı kolonisinin sahte anaya gittiği ve mevcudun çoğunluğunun erkek arıya döndüğünü havaların güzel olduğu günlerde erkek arıların kovana girip çıktıklarını görünce yaptığımız kontrolde anladık ve yıl şubat ayı gayet güzel sıcak günler olduydu bir zaman sonra benim ananın yumurtladığını gördüm o dönemde normal kolonilerde erkek arının olması mümkün değil ve bu erkeklerle çiftleşti ve halen arılığımda 2007 model tek ana arısı olan sarı boyalı ana durmaktadır.

muhteşem turunç dedi ki...

Mehmet abi kısır olmuyor bunlar. Ayrıntılı cevap vericem ilerde. Ali abi zaten bu ara işimiz gücümüz pirinç taşı ayıklamak. Asım abi ocak ayında ha vay be sağolasın bu bilgi için bende madara olurmuyuz felan derken bide ali abi önümüze bir tas pirinç koymuşken sen imdada yetiştin sağolasın.

Mehmet Gündoğdu dedi ki...

bilgileriniz için teşekkürler bir arkadaşın sitesinde cevap olarak bu tip erkek arıların dölleme yeteneği olmadığını yazıyordu ben ondan dolayı yazmıştım iyikide yorum yazmışım bu olayı öğrenemeyecektim kolay gelsin

hüseyin cengiz dedi ki...

ben bunu sabah okuyayım geç oldu kafa kaldırmaz benim,başarılar abi

ARICI ALİ TÜRK VE ARICILIK BİLGİLERİ dedi ki...

Muhteşem abi senin işin gücün yokmu, bırak arıların her şeyine karışıp durma. Memleketimizde ıslah yapacak ıslahçılar çok, bu ara onlarda şurupçuluk revaçta oldugundan ıslahı bırakıp şurup işine girdi. Şimdi sen bu işi başlattınya senden önce ıslah işinede girebilir haberin olsun söylemedi deme::))

Daha henüz hiç kimsenin ıslahla alakalı yazısı yok, ben herkesi bir ıslah edeyimde gör:::)))

muhteşem turunç dedi ki...

Hüseyin Cengiz abi zaten sabahlıktı bu yazı sen akşamdan okumuşsun:) şaka bir tarafa uzun oldu ama derdimi anlatabildiğim yegane yazılarımdan biri oldu:) Ali abi ne diyim beya senide allah ıslah etsin, daha doğrusu hepimizi...